Instrumentarium
Ojczyzną cymbałów jest Persja. Stamtąd zaczęły swą wędrówkę najpierw na zachód i południe. Dzięki Arabom trafiły do Afryki Północnej i Hiszpanii, a przez Bizantyjczyków i krzyżowców do całej niemalże Europy. Ich średniowieczna nazwa to „dulcimer”, czyli „słodki dźwięk”.
Dużo później zawędrowały do Indii, Chin i Korei, gdzie do dziś są chętnie używanym instrumentem.
Pierwsze wzmianki na temat tego instrumentu na ziemiach polskich pochodzą z XV wieku. Na cymbałach gra się w Polsce do dziś w regionach wschodnich (Suwalszczyzna, Warmia), a szczególnie popularne są na Rzeszowszczyźnie.
Cymbały, na których gramy to wzór wileński. Są stosunkowo niewielkie, a ich skala zawiera dwie oktawy. Gra się na nich drewnianymi pałeczkami.
Najstarsze, średniowieczne liry korbowe o nazwie „organistrum”, były instrumentami dużymi, na których grało jednocześnie dwóch muzyków.
Wykorzystywano je w kościołach, skąd zostały wyparte przez organy w XIII wieku. Zmieniły wtedy swoją budowę, stając się instrumentem o wiele mniejszym, przenośnym, stąd ich duża popularność u wędrownych bardów i muzykantów.
W Rzeczypospolitej lira korbowa swój szczyt popularności osiągnęła w wieku XVII. Szczególnie długo (do połowy XX wieku) używali tego instrumentu dziadowie i muzycy ukraińskich cechów lirnickich.
Kapela gra na:
- Lirze korbowej rekonstruowanej przez Aleksandra Łosia na podstawie XIX liry białoruskiej.
- Lirze korbowej wykonanej przez rzemieślnika z cechu lirnickiego w Kijowie.
Kapele wiejskie w całej Polsce używały różnego typu basów. Instrument pełnił rolę rytmiczną, niekoniecznie harmoniczną. Basy posiadały jedną, dwie, trzy bądź cztery struny, grało się smyczkiem.
Z muzyki wiejskiej wyparte zostały w XX w przez harmonie i akordeony.
Rekonstruowane basy kaliskie, na których gramy są trzystrunowe. Unikalnym rozwiązaniem technicznym jest to, że (jak w niektórych instrumentach średniowiecznych) podstawek jest jednocześnie duszą instrumentu.
Skrzypce to podstawowy instrument używany w tanecznej muzyce wiejskiej.
W ludowej praktyce wykonawczej dźwięk skrzypiec daleko różni się od brzmienia znanego z muzyki klasycznej. Wiąże się to z innym sposobem trzymania instrumentu zwanym „z garści”, posługiwaniem się strojem nietemperowanym, graniem w tonacjach umożliwiających akompaniament pustych strun, używaniem dwudźwięków takich jak oktawy, kwarty, kwinty, tercjie, sporadyczym używaniem techniki wibrato.
Dawniej gra na bębnie była umiejętnością niemal tak powszechną jak umiejętność tańca; często muzykantom akompaniowali na tym instrumencie uczestnicy zabawy.
Kapela gra na dwóch rodzajach bębnów:
- Obręczowy z brzękadłami – mały bębenek używany do dziś przede wszystkim w centralnej i wschodniej Polsce. Gra się na nim drewniana pałką.
- Baraban – bęben duży o głębokim donośnym dźwięku, z naciągiem obustronnym, brzmienie dodatkowo wzbogaca metalowy talerz, bądź trójkąt. Gra się na nim oburącz.
Telefon
+48 691 149 295+48 501 511 979
Adres
Witek Broda11–042 Jonkowo
Węgajty – Polska